Thời gian lưu kim
Vấn đề lưu kim lâu mau, tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau:
a- Châm vào, rút ra ngay như trong châm ra máu các huyệt Thập Tuyên, Tứ Phùng….
b- Châm vào rồi để chừng vài phút như ở trẻ em, 10-30 giây ở các đầu ngón tay, chân…
c- Châm vào rồi để từ 5-10 phút hoặc lâu 30 phút, có khi đến hàng giờ ở các trường hợp bại liệt…. hoặc gài kim luôn ở trong huyệt như trong liệu pháp gài kim….
Trong các trường hợp thông thường lưu kim 10 – 15 phút.
Phản ứng người bệnh càng yếu càng lưu châm lâu.
Phản ứng người bệnh càng mạnh, lưu châm ít.
Thiên “Châm Giải” giải thích thêm: “Thích vào thực, muốn hư, hãy lưu châm chờ âm khí đến dưới châm nhiều rồi mới rút châm. Thích vào hư, muốn cho thực, chờ dương khí đến dưới châm nhiều rồi rút châm. (T. Vấn 54, 12-13).
Thiên “Quan Châm” ghi: “Khi nào mạch còn ở trong sâu chưa hiện ra thì châm nhẹ vào trong và lưu kim lâu, nhằm tới nơi khí của ngũ tạng” (L Khu 7, 45).
Và trong thiên “Tiểu Châm Giải" còn nói rõ hơn: “Khí chí nhi khứ chỉ": khi nào khí đến thì rút kim ra (L Khu 3, 51), ý nói, áp dụng phép bổ tả khi nào khí được điều hòa thì rút kim ra.
Như vậy, mục đích của lưu kim chính là chờ đợi khí đến, tức hiện tượng đắc khí. Nói theo YHHĐ là khi đạt tới “ngưỡng” tức là tình trạng phản ứng của cơ thể đối với bệnh lý xảy ra và thể hiện qua các huyệt đang được châm. Vì thế, thiên “Hàn Nhiệt Bệnh” nhấn mạnh: “Phàm sự hại của phép châm là đã trúng bệnh mà không rút châm thì tinh tiết, chưa trúng bệnh mà đã rút kim thì tà khí lại đến. Tinh tiết thì bệnh nặng mà yếu là tà khí lại đến thì mọc mụn” (L. Khu 21, 41).
