THOÁI HÓA KHỚP GỐI
I ĐỊNH NGHĨA THOÁI HÓA KHỚP GỐI
Thoái hóa khớp gối là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cân bằng giữa sự tồng hợp và hủy hoại của sụn và xương dưới sụn. Sự mất cân bằng có thể được bắt đầu bởi nhiều yếu tố: di truyền, phát triển, chuyển hóa và chấn thương, biểu hiện cuối cùng của thoái hóa khớp là các thay đổi hình thái, sinh hóa, phân tử và cơ sinh học của tế bào và chất căn bản của sụn dẫn đến nhuyễn hóa nứt loét và mất sụn khớp, xơ hóa xương dưới sụn, tạo gai và hốc xương dưới sụn.
II CHẨN ĐOÁN THOÁI HÓA KHỚP GỐI
• chẩn đoán xác định
Áp dụng tiêu chuẩn chẩn đoán của Hội thấp khớp học Hoa Kỳ 1991
1 Có gai xương ở rìa khớp (trên X Quang)
2 Dịch khớp là dịch thoái hóa
3 Tuổi trên 38
4 Cừng khớp gối dưới 300
5 Có dấu hiệu lục cục khi cử động khớp.
Chẩn đoán xác định khi có yếu tố 1,2,3,4 hoặc 1,2,5 hoặc 1,4,5
Có dấu hiệu lâm sang khác: đau tràn dịch khớp gối, biến dạng khớp gối.
• CẬN LÂM SÀNG THOÁI HÓA KHỚP GỐI
X Quang qui ước: tiêu chuẩn của Kellgren và Lawrenec + Giai đoạn 1: gai xương nhỏ hoặc nghi ngờ có gai xương + Giai đoạn 2: mọc gai xương rõ + Giai đoạn 3: hẹp khe khớp vừa
+ Giai đoạn 4: hẹp khe khớp nhiều kèm xơ xương dưới sụn
Siêu âm khớp: Đánh giá hẹp khe khớp, gai xương, tràn dịch, đo độ dày sụn khớp,
màng hoạt dịch khớp, phát hiện mảnh sụn bong tróc.
Chụp cộng hưởng từ (MRI); phát hiện tổn thương sụn khớp, dây chằng , màng hoạt dịch.
Nội soi khớp: quan sát trực tiếp mức độ tổn thương của sụn khớp, sinh thiết được màng bao khớp để chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác.
Xét nghiệm khác: huyết đồ và sinh hóa ( VS bình thường), đếm TB dịch khớp (TB dịch khớp < 1000 TB/mm3)
III ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP GỐI
• Điều trị nội khoa
• Vật lý trị liệu: hồng ngoại , chườm nóng…
• Thuốc điều trị triệu chứng Giảm đau
Kháng viêm NSAIDS Kháng viêm corticoid
Tiêm nội khớp: corticoid (tiêm mỗi mũi tiêm cách nhau 6-8 tuần, không tiêm quá 3 đợt/năm) Acid Hyaluronic: Hyalgan 20mg x 1 ống/ tuần x 5 tuần.
• Thuốc điều trị triệu chứng tác dụng chậm (DMAORs): chỉ d9nh5 sớm và kéo dài, kết hợp với thuốc điều trị triệu chứng (Artrodar…)
• Cấy ghép TB gốc:
+ Huyết tương tự than giàu tiểu cầu (PRP)
+ TB gốc chiết xuất từ mô mỡ tự thân + TB gốc từ nguồn gốc tủy xương tự than
• Điều trị ngoại khoa Nội soi khớp
+ Cắt lọc, bào, rửa khớp + Khoan kích thích tạo xương (Micro&acture)
+ Cấy ghép TB sụn
Phẫu thuật thay khớp nhân tạo.
Được chỉ định ở những bệnh nhân nặng, có giảm nhiều chức nặng của khớp gối, thướng áp dụng ở những bệnh nhân lớn tuổi.