I. CĂN NGUYÊN BỆNH HERPES
Do 1 loại virus gọi là virus Herpes – simplex thuộc loại ADN virus. Có 2 týp virus Herpes.
Týp I gây tổn thương ở da, niêm mạc miệng, môi.
Týp II gây tổn thương ở đường sinh dục
Người là ổ chứa các týp virus Herpes này.
Thông thường có 70 – 90% người lành có mang virus Herpes nhưng không có biểu hiện bệnh lý lâm sàng mặc dầu không được miễn dịch đối với loại virus này (tuy vẫn có kháng thể trong máu), trong điều kiện nào đó: mệt mỏi, viêm nhiễm nơi khác trong cơ thể thì virus có sẵn sẽ gây bệnh.
II. TRIỆU CHỨNG BỆNH HERPES
Vị trí xuất hiện thường ở vùng niêm mạc, bán niêm mạc môi, miệng; có thể ở da thường quanh miệng, ở má, có khí ở da chỗ khác. Bệnh nhân cảm thấy hơi khó chịu ở một điểm nào đó trên da, niêm mạc sau đó 1 2 ngày nổi mụn nước, bọng nước, có khi chỉ 1 cái, có khi thành cụm gồm nhiều cái thành hình vòng, cụm, có cảm giác ngứa, rát. Nếu không bị bội nhiễm thì tổn thương tự khỏi trong vòng 7- 10 ngày, để lại một vết sẫm màu. Nếu là virus typ II thì gây tổn thương ở niêm mạc, bán niêm mạc bộ phận sinh dục nam, nữ. Đặc biệt ở nữ có thể gây tổn thương ở cổ tử cung và người ta cũng đã lưu ý là virus typ II có thể gây ung thư cổ tử cung. Đáng lưu ý nữa là phụ nữ lúc sinh đẻ mà bị Herpes thì có nguy có gây nên nhiễm virus huyết cho trẻ sơ sinh. Trẻ nhỏ bị eczema thể địa (eczema trẻ em) mà bị nhiễm virus Herpes thì có nguy cơ bị eczema thể Herpes rất nặng, kiểu như trẻ bị eczema mà chủng đậu rồi bị eczema dạng đậu. Virus Herpes còn có thể gây viêm giác mạc.
Herpes rất hay tái phát, đặc biệt có 1 loại Herpes cố định tái phát, nghĩa là lúc nào cũng xuất hiện tại cùng một chỗ như các lần trước.
Chẩn đoán phân biệt với:
– Aptơ – loét hạ cam – săng giang mai bội nhiễm
– Zona – Chốc lây.
III. ĐIỀU TRỊ BỆNH HERPES
– Chấm xanh methylen 1% hoặc tím gentian 1%.
– Bôi mỡ tetracylin hoặc mỡ chlorocid 1%.
– Nhể mụn nước, bôi xanh methylen 0,1% và chiếu ánh sáng đèn tuýp loại 20W ánh sáng ngày. Dùng 2 đèn mắc song song với nhau, cái nọ cách cái kia 15 cm. Khoảng cách từ đèn đến tổn thương là 15 cm. Thời gian chiếu là 15 phút.
– Sau khi bôi xanh methylen để 20 phút thì bắt đầu chiếu. Chiếu 3 lần: lần 2 cách lần 1: 8 giờ; lần 3 cách lần 2: 16 giờ. ở 2 lần chiếu 2 và 3, bệnh nhân không cần bôi lại xanh methylen (sau mỗi lần chiếu dặn bệnh nhân không lau, rửa chỗ bôi xanh methylen).
– Đối với Herpes cố định tái phát có thể tiêm máu tự thân.
– Tổn thương ở niêm mạc miệng ảnh hưởng đến ăn uống hoặc tổn thương đường sinh dục nên dùng aciclovir (Zovirax) 200mg mỗi ngày uống 5 lần, mỗi lần 1 viên trong vòng 5 ngày. Bôi tại chỗ mỡ aciclovir 5%, bôi 3-5 lần/ngày.
– Nâng cao thể trạng bằng các loại vitamin nhất là vitamin c.
