QUY TRÌNH BẤM HUYỆT
Thuật ngữ “Bấm huyệt” được hiểu là dùng ngón tay tác động vào huyệt với các thủ thuật: ấn (huyệt), day (huyệt), điểm (huyệt), bấm (huyệt).
Ấn huyệt là dùng đầu ngón tay ấn vào huyệt theo hướng chếch khoảng 450, khoảng 1 phút.
Day huyệt là trên cơ sở ấn, di chuyển ngón tay theo hướng tròn trên huyệt khoảng 1 phút.
Điểm huyệt là dùng đầu ngón tay tác động vào huyệt theo hướng thẳng đứng (khoảng 900) khoảng 1 phút.
Bấm huyệt là dùng móng ngón tay cái tác động mạnh đột ngột vào vùng huyệt rồi nhả ngay.
I.MỤC ĐÍCH:
Làm cho dinh vệ điều hoà, thư cân, hoạt lạc, qua đó điều hoà được khí cơ bị rối loạn làm mềm cân cơ và giảm đau.
II.CHỈ ĐỊNH, CHỐNG CHỈ ĐỊNH:
- Chỉ định: Tương đối rộng.
Cảm mạo, mệt mỏi, suy nhược, tiêu hoá kém, đau nhức cơ khớp (đau cổ gáy, đau vai, đau lưng) đau bụng, đau đầu, đau răng, đái dầm, di chứng bại liệt, di chứng trúng phong, liệt giây thần kinh ngoại vi, đau giây thần kinh ngoại vi, mất ngủ, lác mắt, cận thị, ngạt mũi… Có thể dùng trong cấp cứu ngất, bất tỉnh.
- Chống chỉ định: Bệnh lây cấp, ung thư, da liễu, mụn nhọt, bệnh cần cấp cứu, xử lý ngoại khoa, phụ nữ mang thai, bệnh tâm thần, những người say rượu, người suy kiệt.
III. CHUẨN BỊ:
- Dụng cụ:
– Cắt móng tay
– Bông thấm nước tiệt khuẩn
– Lọ cồn 700
– Nước nóng và chậu rửa
– Khăn sạch
– Khay men để cắt móng tay, bông, lọ cồn
- Ghế ngồi, giường nằm chắc chắn
- Bệnh nhân:
– Được hướng dẫn quy trình, vị trí bấm huyệt và đồng ý bấm huyệt
– Chuẩn bị tâm lý hợp tác với thầy thuốc trong quá trình bấm huyệt
- Thầy thuốc:
– Cắt ngắn móng tay
– Giới thiệu quy trình bấm huyệt, nhất là nói rõ những nơi cần bấm như ngực, bụng, lưng… để người bệnh rõ. Thày thuốc chỉ được bấm huyệt ở những nơi đó khi bệnh nhân đồng ý.
– Giới thiệu cảm giác khi bấm huyệt để bệnh nhân biết rõ trước khi tiếp nhận bấm huyệt.
- Địa điểm:
– Chỗ bấm huyệt cho nữ cần kín đáo, sạch sẽ.
IV.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH:
– Bệnh nhân (ngồi, nằm) ở tư thế thích hợp, bộc lộ nơi cần bấm huyệt và phối hợp với thầy thuốc trong quá trình bấm huyệt.
– Thày thuốc
– Dùng cồn sát trùng tay
– Đứng ở vị trí trước, sau, cạnh bệnh nhân, thích hợp cho công việc bấm huyệt.
– Xác định vị trí cần bấm (huyệt trên đường kinh, huyệt ngoài đường kinh, huyệt a thị), bấm huyệt đồng thời theo dõi phản ứng của người bệnh, giải thích những cảm giác của bệnh nhân khi được bấm huyệt.
– Lực bấm từ nhẹ đến mức bệnh nhân chịu được, không làm tổn thương da bệnh nhân và gây ngất sỉu do quá đau.
– Bấm lần lượt từng huyệt theo yêu cầu của điều trị.
V.GHI CHÉP VÀ BÁO CÁO:
Thày thuốc ghi: Thủ thuật bấm, tên huyệt dùng, phản ứng của bệnh nhân khi được bấm huyệt, thay đổi của triệu chứng sau khi bấm huyệt.
VI.DẶN DÒ HƯỚNG DẪN BỆNH NHÂN:
Theo dõi những thay đổi trong người (đau ở chỗ bệnh, đau ở chỗ bấm, chảy máu dưới da chỗ bấm, mệt mỏi uể oải hơn hay dễ chịu, thay đổi của triệu chứng bệnh…).
Bệnh nhân tự bấm nếu biết cách làm.
