ĐIỆN CHÂM ĐIỀU TRỊ ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ V
1.ĐẠI CƯƠNG
– Đau dây thần kinh số V tiên phát (đau dây thần kinh tam thoa) là những cơn đau xuất hiện đột ngột dữ dội ở vùng da một bên mặt . Cơn đau xuất hiện tự nhiên hay do đụng chạm vào “điểm bùng nổ” . Trong cơn đau bệnh nhân có thể có co giật cơ mặt, vã mồ hôi, chảy nước mắt, nước mũi. Phần lớn bệnh nhân trên 50 tuổi . Khám ngoài cơn không thấy có triệu chứng khách quan thần kinh .
– Theo Y học cổ truyền, đau thần kinh số V thuộc chứng “Thống phong” do Trường Vị nhiệt hoặc Can Đởm nhiệt sinh phong nhiệt đi lên gây tắc trở vận hành khí huyết các kinh dương cùng bên mặt.
2.CHỈ ĐỊNH
Đau dây thần kinh V tiên phát (đau dây thần kinh tam thoa)
3.CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Đau thần kinh V nằm trong bệnh cảnh có tổn thương thần kinh thực thể: liệt cơ nhai, mất phản xạ giác mạc, liệt các dây thần kinh sọ não khác, xơ cứng rải rác, u não.
4.CHUẨN BỊ
4.1. Cán bộ y tế:
Bác sỹ , y sỹ , lương y đã được đào tạo về châm cứu.
4.2. Phương tiện
– Máy điện châm hai tần số bổ, tả
– Kim châm cứu vô khuẩn, loại: 6-8-10 cm, dùng riêng cho từng người bệnh
– Khay men, kìm có mấu, bông, cồn700
4.3. Người bệnh
– Người bệnh được khám và làm hồ sơ bệnh án theo qui định.
– Tư thế người bệnh nằm ngửa hoặc ngồi.
5.CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
5.1. Phác đồ huyệt
– Bách hội – Phong trì – A thị huyệt – Hợp cốc – Dương bạch – Ngư yêu
– Toản trúc – Tình minh – Thái dương – Đồng tử liêu – Đầu duy – Quyền liêu
– Ế phong – Suất cốc – Nhĩ môn
– Thính cung – Nghinh hương – Địa thương
– Giáp xa – Thừa tương – Hạ quan
5.2. Thủ thuật
Xác định và sát trùng da vùng huyệt, châm kim qua da nhanh đẩy kim từ từ theo hướng đã định, châm phải đạt đắc khí .
Mỗi lần chọn 6-8 huyệt dưới đây, châm tả:
*Tổng huyệt: + Bách hội + Phong trì
+ A thị huyệt + Hợp cốc
*Chọn các huyệt nằm trên vùng da do nhánh dây thần V chi phối :
+ Đau nhánh V1: + Dương bạch xuyên Ngư yêu
+ Toản trúc xuyên Tình minh
+ Thái dương xuyên Đồng tử liêu
+ Đầu duy
+Đau nhánh V2 : + Quyền liêu hướng khe chân bướm hàm
+ Ế phong
+ Suất cốc
+ Nhĩ môn xuyên Thính cung
+ Nghinh hương
+Đau nhánh V3 : + Địa thương xuyên Giáp xa
+ Thừa tương
+ Hạ quan
5.3. Kích thích bằng máy điện châm
– Tần số: + Tả: 6- 20Hz, + Bổ: 0,5- 4Hz
– Cường độ: 14-150 microAmpe, tăng dần tới ngưỡng bệnh nhân chịu được.
– Thời gian: 20- 30 phút cho một lần điện châm.
5.4. Liệu trình điều trị
– Điện châm ngày một lần, một liệu trình điều trị từ 10-15 lần châm tuỳ theo mức độ bệnh và đáp ứng điều trị .
6.THEO DÕI VÀ XỬ LÝ TAI BIẾN
6.1. Theo dõi:
toàn trạng bệnh nhân, cường độ và tần số cơn đau
6.2. Xử lý tai biến
6.2.1. Vựng châm: Người bệnh hoa mắt chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, sắc mặt nhợt nhạt. Xử lý: tắt máy điện châm, rút kim ngay, lau mồ hôi, ủ ấm, uống nước chè đường nóng, cho người bệnh nằm nghỉ tại chỗ. Day bấm các huyệt: Thái dương, Nội quan. Theo dõi sát mạch, huyết áp
6.2.2. Chảy máu khi rút kim: dùng bông khô vô khuẩn ấn tại chỗ, không day.
