HUYỆT: Thứ Liêu
HÌNH ẢNH
TÊN HUYỆT
Huyệt ở gần (liêu) kế (thứ) đầu tiên xương cùng, hoặc ở xương cùng thứ 2 vì vậy gọi là Thứ Liêu.
XUẤT XỨ
Giáp Ất Kinh.
VỊ TRÍ
Nơi lỗ xương thiêng 2, điểm giữa cạnh dưới của gai chậu sau trên và Đốc Mạch.
ĐẶC TÍNH
• Huyệt thứ 32 của kinh Bàng Quang.
• Huyệt đặc hiệu dùng cứu trị bịnh phụ khoa, sinh dục (phái nam), thấp khớp viêm (Châm Cứu Chân Tủy).
• Một trong Bát Liêu huyệt
• Nhận mạch phụ từ kinh Túc Thiếu Dương đến.
TÁC DỤNG
Thông kinh, lý khí, hoạt huyết, chỉ thống.
CHỦ TRỊ
Trị vùng thắt lưng và xương cùng chậu đau, tử cung viêm, dịch hoàn sưng, xích bạch đới.
CHÂM CỨU
Châm thẳng 1 – 1,5 thốn. Cứu 3 – 7 tráng. Ôn cứu 5 – 15 phút.
GIẢI PHẪU
• Dưới da là cân của cơ lưng to, khối cơ chung của các cơ ở rãnh cột sống, lỗ cùng 2.
• Thần kinh vận động cơ là nhánh của đám rối cánh tay, nhánh của dây thần kinh sống cùng 2. Da vùng huyệt chi phối vở tiết đoạn thần kinh S2.
PHỐI HỢP HUYỆT
1.Phối Bào Hoang (Bq.53) + Thừa Cân (Bq.56) trị vai và thắt lưng đau (Thiên Kim Phương).
2.Phối Thừa Cân (Bq.56) + Tuyệt Cốt trị sống lưng lạnh đau (Thiên Kim Phương).
3.Phối Dũng Tuyền (Th.1) + Thương Khâu (Ty.5) trị thai chết trong bụng (xổ thai chết ra) (Tư Sinh Kinh).
4.Phối Đại Hách (Th.12) + Huyết Hải (Ty.10) + Tam Âm Giao (Ty.6) + Trung Cực (Nh.3) + Trung Phong (C.4) trị âm đạo viêm (Trung Quốc Châm Cứu Học).
5.Phối Trung Cực (Nh.3) + Ủy Dương (Bq.39) trị tiểu không tự chủ (Châm Cứu Học Thượng Hải).
6.Phối Hội Dương (Bq.35) + Nhị Bạch + Thừa Sơn (Bq.57) + Trường Cường (Đc.1) trị trĩ lở loét (Tứ Bản Giáo Tài Châm Cứu Học).
7.Phối Thận Du (Bq.23) + Ủy Trung (Bq.40) + Yêu Dương Quan (Đc.2) trị sống lưng đau do lạnh (Lâm Sàng Kinh Nghiệm).
THAM KHẢO
• “Thứ Liêu trị xích lâm” (Tư Sinh Kinh). “Xích Lâm chọn Thứ Liêu” (Châm Cứu Đại Toàn). “Ấn mạnh vào huyệt Thứ Liêu thấy đau: Dấu hiệu đã có thai. Đang hành kinh. Tiền liệt tuyến viêm (đàn ông)” (Nakatani Yoshio). “Thứ Liêu là huyệt thuộc kinh Bàng Quang, có quan hệ với các chứng ngưng trệ ở vùng sau đầu. Trường hợp vùng Thiên Trụ sau đầu bị ngưng trệ: châm huyệt Thứ Liêu có thể hoạt động lại, ngược lại, nếu cứu huyệt Thứ Liêu có thể ảnh hưởng đến vùng sau đầu” (Châm Cứu Chân Tủy).