BÀI THUỐC ĐÔNG Y CHỮA BỆNH MA CHẨN (Sởi)
Sởi là loại bệnh truyền nhiễm cấp tính qua đường hô hấp do độc sởi gây nên, quanh năm mùa nào cũng có thể bị sởi, nhưng hai mùa đông xuân gặp nhiều hơn, phát bệnh thường ở trẻ em lứa tuổi từ 5 tuổi trở xuống đến 6 tháng trở lên. Triệu chứng ban đầu phát bệnh giống cảm mạo, có sốt nhẹ, ho, chẩy nước mắt, khoang miệng có màng mọc nốt. sởi, phát sốt chừng 3-4 ngày bắt đầu mọc sởi, trước hết mọc ở sau tai, vùng cổ, rồi lan đến mặt, sau đó mọc từ trên mặt lan xuống khắp người. Nốt sởi nổi lên sắc đỏ, lớn nhỏ không đều, chân nốt sởi gọn, nói chung 2-3 ngày thì đều khắp.
Sau đó sởi bay dần theo thứ tự từ trên xuống dưới. Đông y cho rằng sởi là loại dịch độc theo mùa, phạm vào 2 kinh phế, vị.
a. Bài thuốc đông y chữa bệnh.
– Bài 1 (Dùng cho thời kỳ đầu của bệnh sởi)
Ngân hoa 5 gam, Liên kiều 6-10 gam, Thiền y 1,5-3 gam, Cương tàm 3-6 gam,
Kinh giới 3-5 gam, Bạc hà 3-6 gam, (Bỏ vào sau)
Sắc uống làm 2 lần, mỗi ngày uống 1 thang.
– Bài 2 (Dừng cho thời kỳ đầu của bệnh sởi)
Cát căn 6 gam, Phòng phong 4,5 gam, Kinh giới 6 gam, Hành sống 4 củ
Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
– Bài 3 (công dụng như hai bài trên)
Hương thung bì 30 gam, Hồ tuy 15 gam,
Sắc với 200 ml nước, cạn lấy 100 ml, chia làm 2 lần uống mỗi ngày 1 thang.
– Bài 4 (dùng trong thời kỳ đầu sởi mới mọc)
Ngân hoa 6-10 gam, Liên kiều 6-10 gam, Triết bối mẫu 3-6 gam, Thiền y 3 gam, Cát căn 3-6 gam,
Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liên tục 3 thang.
– Bài 5 (dùng trong thời kỳ sởi bắt đầu mọc).
Ngân hoa 6 gam, Liên kiều 6 gam,
Tiền hồ 3 gam, Thiền y 1,5 gam,
Sắc lấy nước chia 2 lần uống, ngày 1 thang.
– Bài 6 (dùng trong thời kỳ Sởi đã bay)
Sa sâm 10 gam, Mạch đông 10 gam, Tang diệp 3 gam, Hoa phấn 10 gam,
Thanh cao 4,5 gam, Sinh biển đậu 10 gam, Lô căn tươi 15 gam, Sắc lấy nước chia 2 lần uống, ngày 1 thang.
– Bài 7 (Chữa phát sốt sau khi phát bệnh sởi)
Địa cốt bì 10 gam, Sa sâm 3 gam, Tang bì 6 gam, Tri mẫu 3 gam, .
Mỗi ngày sắc uống 1 thang, chia 2 lần uống.
– Bài 8 (Sau khi hị Sởi, chân răng loét nát)
Sinh thạch cao 15 gam, Huyền sâm 10 gam, Ngân hoa 10 gam, Sinh địa 10 gam,
Sắc lấy nước chia 2 làm uống. Mỗi ngày 1 thang
– Bài 9 (Sau khi bị sởi, đi ỉa chảy)
Mộc thông 3 gam, Biển đậu 10 gam, Hoài sâm 19 gam, Cam thảo 1,5 gam,
Sắc lấy nước chia 2 lần uống, ngày 1 thang.
– Bài 10 (Sau khi bị sởi, đi kiết lỵ)
Bạch thược 3 gam, Hoàng liên 1,5 gam, Mủ sỉ hiện 10 gam, Rễ củ cải trắng 10 gam,
Sắc lấy nước chia 2 lần uống, ngày 1 thang.
– Bài 11 (sau bệnh sởi bị ho)
Tang bạch bì 15 gam, Đường kính 60 gam,
Sắc lấy nước chia 3 lần uống, ngày 1 thang.
– Bài 12 (chữa sài mọc không đều khắp)
Sài hồ 2,4 gam, Kinh giới 3 gam, Phòng phong 3 gam, Xuyên bối 3 gam,
Xích thược 6 gam, Sơn tra 9 gam, Chỉ xác 3 gam, Trần bì 1,5 gam,
Cam thảo 3 gam, Bạc hà (bỏ vào sau) 1,5 gam, Thăng ma 2,4 gam,
Sắc lấy nước chia 2 lần uống, ngày 1 thang, liêm tục 3-6 thang.
– Bài 13 (lên Sởi do độc là thấp nhiệt vệ doanh liên kết)
Thiền y 3 gam, Lô căn 20 gam, Câu đằng 6 gam, Cương tàm 3 gam,
Khương hoàng 3 gam, Sắc với 1000 ml nước, uống thay nước chè, ngày 1 thang
– Bài 14 (chữa bệnh sởi kết hợp viêm phổi)
Tiền hồ 3 gam, Hạnh nhân 3 gam, Tang diệp 3 gam, Tri mẫu 3 gam,
Mạch đông 3 gam, Kim ngân hoa 9 gam, Huyền sâm 6 gam, Thiên hoa phấn 3 gam,
Cam thảo 1,5 gam, Bản lan căn 9 gam,
Sắc với 100 ml nước, chia làm vài lần, ngày uống 1 thang,
liên tục 3-4 thang.
b. Bài thuốc bằng ăn uống.
– Bài 1 (chữa sởi mọc chưa đều khắp)
Thịt dê chín, đổ vào chút ít rượu, mỗi ngày chia 2 lần ăn cả nước lẫn cái. Hoặc có thể dùng tân tươu nấu nước cho uống ngay lúc còn nóng. Hoặc dùng hạt anh đào, hạt Hồ tuy lượng bằng nhau, Sắc nước pha thêm rượu nhân lúc còn nóng phun vào cổ, ngực người bệnh.
– Bài 2 (chữa sởi mọc không dễ)
Nấu 10 củ Vu tề với 1 chén rượu nếp, pha chút ít nước cho uống ngày 1 lần.
– Bài 3 (lên Sởi nọc độc chưa sạch)
Củ cải trắng 120 gam, sắc lấy nước uống thay nước chè
hoặc đậu xanh 50 gam, sắc uống.
– Bài 4 (lên Sởi bị ho)
Mía vỏ đỏ 60 gam, . Bột tề 60 gam, thái nhỏ nấu nước uống thay chè; hoặc dùng củ cải trắng lượng thích hợp và 15 gam, đường nấu lấy nước uống thay nước chè.
c. Nghiệm pháp chữa bệnh ngoài.
– Bài 1 (sởi mọc chậm, có lẽ khó mọc đều khắp)
Hồ tuy tươi 125 gam, Củ hành tươi 60 gam, Bèo ván tía 60 gam,
Sắc lấy nước, nhúng khăn bông vào rồi vắt khô, nhân lúc nóng xon xat khắp da dẻ, ngày xoa vài lần, khi da dẻ đỏ bừng là được, kiêng gió.
– Bài 2 (chữa bệnh Sởi kèm theo viêm phổi)
Khiên ngưu tử 15 gam, Minh phàn 30 gam,
Thêm vào chút ít bột mì. cùng tán bột., hòa dấm nặn thành cái bánh nhỏ, đắp lên hai huyệt dũng tuyền ở lòng bàn chân. Trường hợp viêm phổi nặng kèm theo hôn mê, co giật, có thể dùng Tín thạch.. Hùng hoàng đều 15 gam, . Băng phiến 3 gam, . Ban mâu, Bạch chỉ, Hồng ương tữ, sơn chi tữ đều 30 gam, . Khinh phấn 9 gam, Ba đậu nhân (ép bỏ đầu) 45 gam, các vị cùng tán bột, hòa mật ong làm cao. Mỗi lần dùng một viên to bằng hạt đậu tương dán lên hai huyệt Thái dương và ấn đường; thời gian từ 4 đến 6 giờ.
