Tư vấn phá thai là giúp khách hàng tự quyết định việc phá thai và lựa chọn phương pháp phá thai phù hợp trên cơ sở nắm được các thông tin về các phương pháp phá thai, qui trình phá thai, các tai biến, nguy cơ có thể gặp, cách tự chăm sóc sau thủ thuật và các biện pháp tránh thai (BPTT) phù hợp áp dụng ngay sau thủ thuật phá thai.
I. Yêu cầu với cán bộ tư vấn
1. Về kiến thức
– Nhận thức được nhu cầu và quyền của khách hàng.
– Chính sách, pháp luật của nhà nước về sức khỏe sinh sản (SKSS) và các chuẩn mực xã hội.
– Nắm được 6 bước thực hành tư vấn.
– Kiến thức chung về các phương pháp phá thai: chỉ định, chống chỉ định, qui trình, tai biến và cách chăm sóc sau phá thai.
– Kiến thức chung về các biện pháp tránh thai và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
– Những qui định, thủ tục riêng cho từng đối tượng đặc biệt.
2. Về kỹ năng tư vấn
– Kỹ năng tiếp đón.
– Kỹ năng lắng nghe.
– Kỹ năng giao tiếp.
– Kỹ năng giải quyết vấn đề.
II. Qui trình tư vấn
– Tư vấn thăm khám
+ Giải thích về quá trình và mục đích thăm khám.
+ Các xét nghiệm cần làm, các thủ tục hành chính.
+ Hỏi tiền sử sản phụ khoa.
+ Hỏi về bạo hành.
+ Hỏi về các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
– Tư vấn về quyết định phá thai: đưa ra 2 lựa chọn cho khách hàng.
+ Tiếp tục mang thai và sinh con.
+ Phá thai.
– Nếu quyết định cuối cùng là phá thai, tư vấn về các phương pháp phá thai sẵn có tại cơ sở, giúp khách hàng tự lựa chọn phương pháp thích hợp và thực hiện các thủ tục hành chính cần thiết.
– Lưu ý với khách hàng phá thai ba tháng giữa.
+ Đặt câu hỏi để phát hiện những trường hợp phá thai lựa chọn giới tính.
+ Nếu phát hiện phá thai vì lựa chọn giới tính, tư vấn cho khách hàng và gia đình họ hiểu rằng đây là điều luật pháp cấm để họ thay đổi quyết định.
+ Không cung cấp dịch vụ phá thai nếu biết chắc chắn phá thai vì mục đích lựa chọn giới tính.
1. Tư vấn phá thai bằng thủ thuật
– Tư vấn về quá trình thủ thuật
+ Thời gian cần thiết.
+ Phương pháp giảm đau.
+ Cảm giác đau mà khách hàng phải trải qua.
+ Các bước thủ thuật.
+ Giới thiệu người thực hiện thủ thuật.
+ Thông tin về tác dụng phụ và tai biến có thể gặp.
+ Ký cam kết tự nguyện phá thai.
– Tư vấn về các biện pháp tránh thai sau thủ thuật
+ Khả năng có thai lại sớm, cho nên việc bắt đầu áp dụng một biện pháp tránh thai ngay sau thủ thuật là cần thiết.
+ Giới thiệu các biện pháp tránh thai, giúp khách hàng lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp và hướng dẫn khách hàng sử dụng đúng.
+ Giới thiệu các địa điểm có thể cung cấp các biện pháp tránh thai.
– Tư vấn về chăm sóc và theo dõi sau thủ thuật
+ Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
+ Kiêng giao hợp cho tới khi hết ra máu (thông thường sau 1 tuần).
+ Tư vấn cách tự chăm sóc sau thủ thuật về chế độ vệ sinh, dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt.
+ Tự theo dõi các dấu hiệu bình thường.
+ Các dấu hiệu bất thường phải khám lại ngay.
+ Tiếp tục tư vấn nhắc lại các biện pháp tránh thai.
+ Hẹn khám lại.
– Thời điểm tư vấn: tư vấn có thể được tiến hành trong cả 3 giai đoạn trước, trong và sau thủ thuật, nhưng hiệu quả nhất nên tiến hành vào giai đoạn trước và sau thủ thuật.
2. Tư vấn phá thai bằng thuốc
– Tư vấn về quyết định chấm dứt thai nghén.
– Giới thiệu hiệu quả của phá thai bằng thuốc và khẳng định khách hàng phải chấp nhận hút thai nếu phá thai bằng thuốc thất bại.
– Giới thiệu qui trình phá thai bằng thuốc: cách uống thuốc và sự xuất hiện của các triệu chứng bình thường sau uống thuốc (ra huyết âm đạo và đau bụng). Nhấn mạnh sự cần thiết của việc khám lại theo hẹn.
– Tư vấn cách tự theo dõi và tự chăm sóc sau dùng thuốc phá thai.
– Giới thiệu các tác dụng phụ của thuốc phá thai và cách xử lý.
– Nhấn mạnh các triệu chứng cần trở lại cơ sở y tế ngay.
– Cung cấp thông tin liên lạc khi cần liên lạc trong những tình huống cấp cứu.
– Cung cấp thông tin về khả năng có thai trở lại sau phá thai bằng thuốc.
– Giới thiệu các biện pháp tránh thai, giúp khách hàng lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp và hướng dẫn khách hàng sử dụng đúng.
– Cung cấp biện pháp tránh thai hoặc giới thiệu địa điểm cung cấp biện pháp tránh thai.
– Ký cam kết tự nguyện phá thai (dưới 18 tuổi phải có đơn cam kết của bố hoặc mẹ hoặc người giám hộ).
– Hẹn khách hàng khám lại sau 2 tuần.
III. Tư vấn cho các nhóm đối tượng đặc biệt
1. Vị thành niên
– Dành đủ thời gian cho vị thành niên hỏi và đưa ra quyết định.
– Đảm bảo tính bí mật.
– Tư vấn kỹ hơn về bao cao su để vừa tránh thai vừa phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục (LTQĐTD).
2. Những phụ nữ phải chịu bạo hành
Khi tư vấn về phá thai cho những phụ nữ đã bị bạo hành cần đặc biệt chú ý
– Thể hiện sự đồng cảm trong tư vấn, ứng xử thích hợp khi khách hàng sợ hãi hoặc buồn bã.
– Tạo mối quan hệ tốt và tin cậy với khách hàng.
– Giới thiệu khách hàng tới những dịch vụ xã hội hiện có để giúp khách hàng vượt qua hoàn cảnh của mình.
– Cung cấp dịch vụ tránh thai sau phá thai mà chính bản thân khách hàng có thể chủ động được.
– Tư vấn các bệnh LTQĐTD.
3. Những phụ nữ có HIV
Khi tư vấn phá thai cho phụ nữ bị HIV/AIDS cần đặc biệt chú ý
– Đặc tính
+ Sang chấn về tâm lý.
+ Ngần ngại chưa quyết định phá thai.
+ Bị gia đình ruồng bỏ, xã hội kỳ thị.
– Khi tư vấn chú ý
+ Chia sẻ, động viên khách hàng.
+ Không tỏ ra kỳ thị, sợ sệt.
+ Tư vấn về khả năng lây truyền từ mẹ sang con.
+ Đặc biệt là giới thiệu về sử dụng bao cao su để tránh thai và phòng lây truyền cho người khác.
+ Tư vấn cho người nhà về chăm sóc thể chất, tinh thần và phòng bệnh.
