Định nghĩa
Thông động tĩnh mạch não (AVM) là một kết nối bất thường giữa các động mạch và tĩnh mạch mà ngắt dòng chảy bình thường của máu giữa chúng. AVM bẩm sinh, có thể phát triển bất cứ nơi nào trong cơ thể, nhưng xảy ra thường xuyên nhất trong não hoặc cột sống. Một AVM não có thể xảy ra trong bất kỳ một phần của bộ não. Nguyên nhân không rõ ràng.
Có thể không biết có một AVM não cho đến khi có triệu chứng, như đau đầu hoặc khuyết vận động. Trong trường hợp nghiêm trọng, vỡ mạch máu gây ra chảy máu trong não (xuất huyết). Sau khi chẩn đoán AVM não thường có thể điều trị thành công.
Các triệu chứng
AVM não thường không có dấu hiệu hay triệu chứng cho đến khi vỡ AVM, dẫn đến chảy máu trong não (xuất huyết).
Các dấu hiệu và triệu chứng của một AVM não bao gồm:
Động kinh.
Một âm thanh thổi có thể nghe được với một ống nghe từ hộp sọ.
Ù tai.
Nhức đầu.
Điểm yếu hoặc tê.
Khi chảy máu vào trong não xảy ra, các dấu hiệu và triệu chứng có thể tương tự như một cơn đột quỵ và có thể bao gồm:
Đột ngột đau đầu.
Điểm yếu hoặc tê.
Mất tầm nhìn.
Khó nói.
Không có khả năng hiểu người khác.
Đứng không vững nếu nặng.
AVM não chảy máu là đe dọa và đòi hỏi sự chú ý khẩn cấp y tế.
Các triệu chứng có thể bắt đầu ở bất cứ tuổi nào, nhưng có nhiều khả năng trải qua triệu chứng trước tuổi 50. AVM não có thể thiệt hại mô não theo thời gian. Các hiệu ứng từ từ tăng lên, đôi khi gây ra các triệu chứng ở tuổi trưởng thành sớm. Một khi đạt đến tuổi trung niên, tuy nhiên, AVM não có xu hướng ổn định và ít có khả năng gây ra triệu chứng.
Đối với phụ nữ, mang thai có thể bắt đầu các triệu chứng hay tồi tệ hơn bởi vì dòng máu tăng lên và khối lượng máu tăng trong khi mang thai.
Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng của một AVM não, cần giúp đỡ y tế ngay.
Nguyên nhân
AVM não là một kết nối bất thường giữa các động mạch và tĩnh mạch trong não. Các bác sĩ tin rằng AVM não phát triển trong quá trình phát triển của thai nhi. Tại sao điều này xảy ra đối với một số trẻ sơ sinh và những người khác không phải là không biết.
Thông thường, tim gửi máu giàu ôxy cho não thông qua động mạch, trong đó nhánh thành các tiểu động mạch nhỏ hơn và sau đó đến các mao mạch, các mạch máu nhỏ nhất. Oxy được lấy ra từ máu trong mao mạch và được sử dụng cho não. Máu cạn kiệt oxy sau đó đi vào tĩnh mạch nhỏ và sau đó vào tĩnh mạch lớn hơn, trả lại nó vào tim và phổi để lấy thêm nhiều oxy.
Nếu có một AVM não, máu chảy trực tiếp từ động mạch đến tĩnh mạch thông qua các mạch bất thường. Điều này gây gián đoạn quá trình máu lưu thông bình thường qua não.
Yếu tố nguy cơ
Bất cứ ai cũng có thể được sinh ra với một AVM não, nhưng AVM phổ biến hơn ở bé trai hơn bé gái.
Các triệu chứng của AVM có nhiều khả năng xảy ra trước tuổi 50. Mô não có thể thiệt hại theo thời gian. Các hiệu ứng từ từ hình thành, đôi khi gây ra các triệu chứng ở tuổi trưởng thành sớm. Một khi đạt đến tuổi trung niên, tuy nhiên, AVM não có xu hướng ổn định và ít có khả năng gây ra triệu chứng.
Đối với phụ nữ, mang thai có thể bắt đầu hay tồi tệ hơn bởi vì các triệu chứng của dòng máu tăng lên và khối lượng máu trong khi mang thai.
Các biến chứng
Các biến chứng của AVM não bao gồm:
Chảy máu trong não (xuất huyết). Thành của các động mạch và tĩnh mạch bị ảnh hưởng có thể trở nên mỏng hay yếu. AVM đặt áp lực trên các thành, vì không có các mao mạch có sẵn để làm chậm sự lưu thông máu nên có thể gây xuất huyết. Một xuất huyết rất nhỏ là các nguyên nhân thiệt hại hạn chế đến các mô xung quanh và không thể hiện ra những triệu chứng đáng chú ý. Một xuất huyết lớn hơn, tuy nhiên, có thể gây ra một cơn đột quỵ với tổn thương não.
Giảm oxy đến mô não. Với AVM, máu không đi qua mạng lưới các mao mạch mà chảy trực tiếp từ động mạch đến tĩnh mạch. Máu nhanh chóng thông qua đường dẫn đã bị thay đổi vì nó không bị chậm lại bởi các kênh của các mạch máu nhỏ hơn. Các mô xung quanh não không thể dễ dàng hấp thụ ôxy từ máu chảy nhanh. Nếu không có đủ oxy, các mô não có thể suy yếu hoặc chết hoàn toàn. Điều này dẫn đến các triệu chứng như đột quỵ, chẳng hạn như khó khăn trong việc nói hay đứng không vững.
Mạch máu mỏng và yếu. AVM đặt áp lực trên thành mỏng và yếu của các mạch máu. Làm lồi ra trong thành mạch máu có thể phát triển và trở nên dễ bị vỡ.
Tổn thương não. Các phát triển, động mạch chảy nhanh nhiều hơn có thể để cung cấp máu cho các AVM. Kết quả là, một số AVM lớn, trong đó di chuyển hoặc nén các phần của não bộ. Điều này có thể ngăn dịch bảo vệ chảy tự do trên khắp bán cầu của não bộ. Nếu tích tụ chất lỏng, nó có thể đẩy mô não lên – một điều kiện được gọi là tràn dịch não .
Các xét nghiệm và chẩn đoán
Chẩn đoán AVM não thường bắt đầu với một kỳ kiểm tra y tế toàn diện bởi một bác sĩ chuyên về hệ thần kinh. Tùy thuộc vào những kết quả, bác sĩ có thể yêu cầu một hoặc nhiều xét nghiệm. Hình ảnh các xét nghiệm thường được thực hiện bởi radiologists người chuyên chụp ảnh não bộ và hệ thần kinh.
Ba bài kiểm tra chính được sử dụng để chẩn đoán AVMs não:
CT scan. Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) có hình ảnh của não bộ bằng cách sử dụng X – quang. Đôi khi được tiêm thuốc nhuộm thông qua một ống tiêm chích vào tĩnh mạch để các động mạch nuôi dưỡng AVM và các tĩnh mạch thoát AVM có thể được xem chi tiết hơn. Đây được gọi là chụp cắt lớp vi tính một angiogram (CTA).
MRI và MRA. Hình ảnh cộng hưởng từ (MRI), hiển thị nhạy cảm hơn so với CT trong AVM, tạo ra hình ảnh bằng cách sử dụng một nam châm lớn và sóng radio. MRI cũng cung cấp thông tin về vị trí chính xác của các dị tật, rất quan trọng để xác định lựa chọn điều trị. Nhuộm cũng có thể được tiêm để xem tốt hơn lưu thông máu trong não. Điều này được gọi là một angiogram cộng hưởng từ (MRA).
Chụp động mạch não. Chụp động mạch não (còn gọi là angiography não) là bài kiểm tra chi tiết nhất và cách tốt nhất để chẩn đoán một AVM. Thử nghiệm cho thấy vị trí và đặc điểm của các động mạch nuôi và tĩnh mạch thoát. Một ống mỏng được đưa vào một động mạch ở háng. Ống này được luồn lên tới não đến các mạch máu. Chất màu được tiêm vào mạch máu của não và X – quang được thực hiện.
Phương pháp điều trị và thuốc
Điều trị tùy chọn cho AVM não liên quan đến một số thủ tục và phụ thuộc vào kích thước và vị trí của các mạch máu bất thường. Thuốc men cũng có thể được dùng để điều trị các triệu chứng liên quan, chẳng hạn như đau đầu hoặc động kinh.
Phẫu thuật loại bỏ
Phẫu thuật điều trị của một AVM não nhỏ là tương đối an toàn và hiệu quả. Một phần của hộp sọ bị loại bỏ tạm thời để được truy cập vào AVM này. Việc giải phẫu thần kinh, hỗ trợ bằng một kính hiển vi cao cấp, có con dấu AVM với clip đặc biệt và cẩn thận loại bỏ nó từ mô não bao quanh. Đôi khi điều này được thực hiện với một laser. Xương sọ sau đó được đặt lại và da đầu được đóng lại với mũi khâu.
Sự cắt bỏ xương thường được thực hiện khi AVM có thể được gỡ bỏ với rủi ro chấp nhận được để ngăn ngừa xuất huyết hay co giật. AVM ở các vùng não sâu mang rủi ro cao hơn của biến chứng. Trong những trường hợp này, phương pháp trị liệu khác được xem xét.
Thuyên tắc nội mạch (Endovascular)
Trong thủ tục này một ống gọi là ống thông được đưa vào một động mạch chân và luồng thông qua cho cơ thể tới các động mạch não. Ống thông được đặt ở một trong các động mạch nuôi đến AVM, và các hạt nhỏ của một chất giống như keo được tiêm để chặn và giảm lưu lượng máu vào AVM này.
Thuyên tắc Endovascular có thể được thực hiện một mình, trước khi phương pháp điều trị khác để giảm kích cỡ của AVM, hoặc trong phẫu thuật để làm giảm nguy cơ chảy máu trong quá trình hoạt động. Trong một số AVM não lớn. Thuyên tắc endovascular có thể làm giảm các triệu chứng như đột quỵ bằng cách chuyển hướng máu trở lại mô não bình thường.
Sóng bức xạ
Điều trị này sử dụng bức xạ tập trung chính xác để tiêu diệt các AVM. Bức xạ những mạch nguyên nhân AVM để từ từ cục máu đông bít tắc trong những tháng hoặc năm sau điều trị. Xử lý này hoạt động tốt nhất cho AVM nhỏ và cho những người không xuất huyết đe dọa tính mạng.
Thành viên Dieutri.vn
