BÀI THUỐC ĐÔNG Y CHỮA BỆNH TIỆN HUYẾT (đại tiện ra huyết)

Tiện huyết chỉ huyết chảy ra theo đường đại tiện, sắc huyết, hoặc đỏ tươi hoặc đỏ xạm, lượng nhiều, ít không nhất định. Tiện huyết có nhiều nguyên nhân, trong đó có mụn trĩ, rách hậu môn, giò hậu môn, ung thư trực tràng là thường gặp; thứ đến bệnh về kết trường như kiết lỵ, lỵ amit, ung thư kết trường, kết trường viêm loét; bệnh ở ruột non như thương hàn, viêm tiểu trường xuất huyết cấp tính v.v… cho đến các loại bệnh xuất huyết có tính toàn thân. Đông y chia ra Viễn huyết và Cận huyết và có các tên Trường phong, Tạng độc. Đại tiện ra huyết có mầu tía xạm, trước ra phân sau ra huyết là Viễn huyết; Huyết ra trước màu đỏ tươi, phần theo sau là Cận huyết. Chỉ ra toàn huyết không lẫn phân là Trường phong, nguyên nhân do thấp nhiệt dồn xuống gây nên. Nếu huyết ra vẫn đục gọi là Tạng độc, thường liên quan tới Trĩ lậu (giò) nguyên nhân do thấp nhiệt giót xuống gây nên.

a. Bài thuốc đông y chữa bệnh

– Bài 1 (đại tiện ra huyết do thấp nhiệt)

Xích tiểu đậu 15 gam, Dỉ mề 30 gam,

Địa du 12 gam, Hòe hoa 10 gam,

sắc uống ngày 1 thang, liên tục 3-5 ngày.

– Bài 2 (đại tiện ra huyết thuộc hư hàn)

Già tử (quả cà liền cuống) 2 quả, đốt cháy tồn tính tán bột, mỗi lần dùng 6 gam, , hòa rượu nhạt cho uống, ngày 1 lần, liên tục từ 3-5 lần.

– Bài 3 (đại tiện ra huyết do Trường nhiệt)

Đại hoàng 10 gam, Xuyên liệu 6 gam, Trắc bá diệp 12 gam, Ngẫu tiết 15 gam,

Sắc uống ngày 1 thang, liên tục 5 thang.

– Bài 4 (trước hoặc sau khi đại tiện đều ra huyết)

Thung căn bạch bì 50 gam, Hồng hoa 15 gam, Đương quy 15 gam, Đăng tâm 15 gam,

Trúc diệp 15 gam, Cam thảo (bột) 15 gam, Đường đỏ 200 gam, Rượu nhạt 250 ml

Các vị sắc với 500ml nước, cạn còn 300ml, chia uống nóng làm 3 lần, trước bữa cơm 1 giờ. Bệnh nặng có thể uống liên tục 3 thang.

– Bài 5 (chữa tất cả các chứng đại tiện ra huyết)

Bột Mộc qua 10 gam, Mật ong 10 gam,

liều lượng hai vị trên dùng trong 1 lần. Trước hết lấy nước chín hòa mật ong vào, sau đó bỏ bột Mộc qua vào khuấy đều, ngày 2 lần uống sáng và tối, 10 ngày là một đợt điều trị.

b. Bài thuốc bằng ăn uống.

– Bài 1 (xuất huyết do mụn Trĩ)

Kim châm thái 30 gam, Mộc nhĩ 15 gam, Huyết dư thán 6 gam,

đem hai vị thuốc sắc với 300ml nước, cạn còn, 200ml, hòa Huyết dư thán vào, cho uống ngày 1 thang, liên tục uống 5 thang.

– Bài 2 (chữa kiết lỵ ra huyết)

Bột tề, Hồng tảo đều 200 gam, đổ nước vào nấu chín cho ăn. Hoặc dùng Bột tề 500 gam, , đậu tương 200 gam, , dã nát Bột tề vắt lấy nước hòa vào đậu tương, uống 1 lần cho hết, ngày 1 thang.

– Bài 3 (đại tiện ra huyết mạn tính)

Ruột già lợn 500 gam, , Hồ tuy (Hương thái-rau mùi) 100 gam, hành, gừng, muối, đường, rượu, nước chấm, mì chính, dầu thực vật… liều lượng thích hợp. Rửa sạch ruột già lợn,

nhồi hồ tuy vào, buộc 2 đầu, nấu gần chín, vớt ra, bỏ hồ tuy, thái vụn ruột già, thêm các nguyên liệu nói trên đem sào, ngày ăn 1 lần, liên tục 3-5 ngày.

– Bài 4 (đại tiện ra huyết do thấp nhiệt)

Địa du 30 gam, Hòe hoa 20 gam, Tim lợn 1 cái

Thái vụn ba vị trên bỏ vào nồi nấu khi tim lợn chín, thêm gia vị, ăn cả nước lẫn cái làm 2 lần, mỗi ngày dùng 1 thang, liên tục 5 ngày.

– Bài 5 (đại tiện ra huyết do hư hàn)

Đương quy 15 gam, Bạch cập 15 gam, Đẳng sâm 15 gam, Chân gà 1 đôi

các vị đem nấu nhừ, bỏ gia vị vào, ăn chân gà và uống nước, ngày 2 lần, liên tục 5 ngày.

b. Bài thuốc đông y đắp ngoài chữa bệnh

– Bài 1 (chữa mụn Trĩ đại tiện ra huyết)

Ngũ bội tử 15 gam, Mang tiêu 30 gam, sắc lấy nước, trước xông sau rửa, mỗi ngày 2 lần, liên tục 3 ngày.

– Bài 2 (chữa chứng Trường phong hạ huyết)

Dây mã đầu linh 50 gam, Cốc tinh thảo 100 gam, Tam lăng 50 gam, ô đầu 25 gam,

các vị thuốc nấu với 1500ml, sôi được 30 phút, trước xông sau rửa.

– Bài 3 (chữa tất cả các chứng đại tiện ra huyết)

Xuyên khung 25 gam, Đương qui 50 gam, Hoàng liên 20 gam, Hòe hoa 50 gam,

sắc lấy nước, trước xông sau rửa giang môn nhiều lần.