BÀI THUỐC ĐÔNG Y CHỮA BỆNH TRÚNG THỬ
Trúng thử phần nhiều phát sinh vào mùa hạ, chủ yếu là do nhiệt độ cao hoặc thời gian bức xạ của ánh mặt trời kéo dài khiến sự điều tiết cơ năng trung khu của cơ thể bị trở ngại gây nên bệnh.
Biểu hiện của bệnh là đau đầu, chóng mặt, ù tai, hoa mắt, tim hồi hộp, lợm lòng, nôn mửa, sốt cao, da dẻ khô ráo đỏ bừng, mạch đập và hơi thở yếu và nhanh, nghiêm trọng hơn có thể ngã lăn. Nếu vã mồ hôi nhiều có thể khiến cơ bắp vùng bụng đau hoặc co giật v.v… Y học cổ truyền gọi bệnh này là “ Trúng thử”, hoặc “ Trúng yết”, cho rằng nguyên nhân phát sinh bệnh, phần nhiều do thận thủy vốn suy, bị thử khí kích động biến thành đàm vít Tâm bào, hoặc lao động dưới trời nắng gắt, thử tà xâm phạm làm trở ngại khí cơ, mồ hôi lạnh toát ra, hoặc do thổ do tả đến nỗi lăn quay, bất tỉnh nhân sự-
a. Xử lý khẩn cấp
Đưa ngay bệnh nhân vào nơi râm mát thoáng gió, nới lỏng thắt lưng, quần áo. Đối với người bất tỉnh nhân sự, nên dùng nước ấm đắp vùng ngực, bụng, đầu, xoa xát toàn thân, lúc này tuyệt đối không được dùng nước lạnh để rửa hoặc đắp, đề phòng nguy hiểm. Trường hợp vẫn không tỉnh, có thể lấy tay bấm vào các huyệt Bách hội, Nhân Trung, Hợp cốc, Thập tuyên, ngoài ra, có thể dùng kim châm các huyệt Thiếu thương, Thập tuyên cho rớm máu, hoặc cạo gió v.v.
b. Bài thuốc đông y chữa bệnh
– Bài 1 (chữa trúng thổ độ nhẹ).
Trúc diệp 10 gam, Cuộng lá sen 30 gam, Cúc hoa 18 gam, Hoắc hương 12 gam,
Bội lan 12 gam, Biển đậu 30 gam, Đông qua bì 18 gam,
Sắc uống ngày 1 thang, mỗi thang sắc lấy 1500 ml (sắc hai lần hợp lại) chia làm vài ba lần uống trong ngày.
– Bài 2 (chữa trúng thử độ vừa (độ II)
Cuộng lá sen 30 gam, Lá liễu 3 gam, Dĩ nhân 10 gam, Biển đậu 15 gam,
các vị sắc với 600ml, cạn lấy 200 ml, uống một lần vừa hết. Cần thiết có thể uống hai thang trong ngày.
– Bài 3 (chữa trúng thứ độ nặng (độ III)
Xương linh dương 18 gam, Xương bồ 12 gam, Thạch cao 30 gam, Hắc hương 12 gam,
Sừng bò (trâu) 18 gam,
Các vị thuốc ngâm rửa 30 phút, đem sắc với 600 ml nước, cạn lấy 300 ml, cho uống hết một lần, nếu cần, có thể uống thang thứ hai.
– Bài 4 (trúng thử đau đầu, lợm lòng nôn mửa).
Bột đậu xanh 25 gam, Đường trắng 25 gam, Bột gạo (mễ sa) 0,25 gam,
các thứ trộn đều, pha vào 500 ml nước, cho uống làm một hoặc 2 lần.
– Bài 5 (trúng thử mùa hạ)
Dương nhĩ cúc 15 gam, Tang thầm 15 gam, Hoàng kỳ 10 gam, Cát căn 10 gam, Mạch đông 8 gam,
Ngày uống một thang, sắc nước chia làm 4 lần uống.
– Bài 6 (chữa thời kỳ hồi phục sau khi bị các loại trúng thử)
Hoa mướp tươi 5 hoa Đậu xanh 60 gam, nấu đậu xanh với một bát to nước, khi đậu chín, bỏ hoa mướp vào, đun sôi thêm vài dạo, cho uống nóng làm một lần.
c. Bài thuốc bằng ăn uống
– Bài 1 (chữa trúng thử độ nhẹ và độ vừa)
Đông qua 60 gam, Lá sen 1 lá
Gạo tẻ vừa đủ
Lấy đông qua và lá sen thái vụn, nấu húng với gạo tẻ làm cháo, hòa chút ít đường vào, cho ăn lúc cháo còn ấm, ngày 1-2 lần.
– Bài 2 (ngoại cảm phong nhiệt trúng thừ)
Bột Cúc hoa 15 gam, Gạo tẻ 50 gam, Đường kính vừa đủ
Hòa bột cúc hoa và đường kính vào nồi cháo gạo tẻ, đun sôi thêm vài dạo, cho ăn lúc hóng, ngày 2 lần
– Bài 3 (chữa chứng thử nhiệt phiền muộn, khát nước)
Đậu xanh 50 gam, Gạo tẻ 50 gam,
hai thứ đem nấu cháo, hòa thêm đường kính vào, cho ăn ngày vài ba lần, liên tục ba thang
b. Bài thuốc đông y đắp ngoài chữa bệnh
Dầu thực vật lượng thích hợp, dùng miệng chén hoặc cạnh thìa nhúng vào dầu rồi cạo dọc hai bên thắt lưng, cạnh cổ trước ngực, sườn, bụng và đùi, gối, cạo nhiều lần khiến nơi bị cạo đỏ bừng lên là được.
